İftira suçu; bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnadı suretiyle işlenmektedir. Ayrıca bu isnadın, yetkili makama ihbar veya şikayet suretiyle ya da basın yoluyla işlenmesi gerekmektedir.
Suçun oluşması için zararın doğması ve neticenin varlığı aranmaz.
Suç özgü suç olarak düzenlenmediğinden, herkes bu suçu işleyebilir.
İftira suçunun gerçekleşebileceği yer önem arz etmez, kanunda tipik olarak iftira suçu adı altında tanımlanan davranış gerçekleşmişse, iftira suçu da gerçekleşmiş olur. Sosyal medyanın sanal bir ortam olması insanları bu konuda hataya düşürebiliyor. Ancak kişi suçun tanıma uyan hareketlerini sosyal medya (Facebook, Twitter, İnstagram vb.) üzerinden yaparsa da iftira suçu gerçekleşmiş olur. Kanun suçun gerçekleşme yerinde özel bir nitelik aramadığından ve sosyal medyanın hayatımızdaki yeri ve etkileri de yadsınamaz bir gerçek olduğundan bu konuda tereddüte yer yoktur.
Bir kimseye basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hukuka aykırı bir fiil isnat eden kişi iftira suçunun faili haline gelecektir.
Suçun Türk Ceza Kanunu'ndaki Yeri
İftira Madde 267
- Yetkili makamlara ihbar veya şikayette bulunarak ya da basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
- Fiilin maddi eser ve delillerini uydurarak iftirada bulunulması halinde, ceza yarı oranında artırılır.
- Yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş mağdurun aleyhine olarak bu fiil nedeniyle gözaltına alma ve tutuklama dışında başka bir koruma tedbiri uygulanmışsa, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.
- Yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olan mağdurun bu fiil nedeniyle gözaltına alınması veya tutuklanması halinde; iftira eden, ayrıca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin hükümlere göre dolaylı fail olarak sorumlu tutulur.
- Mağdurun ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkumiyeti halinde, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis cezasına; hükmolunur.
- Mağdurun mahkum olduğu hapis cezasının infazına başlanmış ise, beşinci fıkraya göre verilecek ceza yarısı kadar artırılır.
- İftira suçundan dolayı dava zaman aşımı, mağdurun fiili işlemediğinin sabit olduğu tarihten başlar.
- Basın ve yayın yoluyla işlenen iftira suçundan dolayı verilen mahkumiyet kararı, aynı veya eşdeğerde basın ve yayın organıyla ilan olunur. İlan masrafı, hükümlüden tahsil edilir.
İftira şikayete bağlı bir suçtur. Şikayete tabi bir suçun, şikayet hakkı bulunmayan bir kişi tarafından ihbar edilmesi halinde, soruşturma yapılamayacağı için iftira suçunun oluşmayacağı genellikle kabul edilmelidir.
İftira suçunda yetkili mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir .
ÖRNEK KARAR
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2019/5877 E. , 2019/18656 K.
Dosya içeriğine göre, davacı işçinin sosyal medya hesabı üzerinden işveren aleyhine paylaşımlar yaptığı,diğer işçileri sosyal medya hesabı üzerinden hastane önünde toplanmaya yönlendirdiği, işverence sunulan belgelerden davacı hakkında iftiradan suç duyurusunda bulunulduğu ve yargılamasının devam ettiği, davacının TV programına katılarak işveren aleyhine söylemlerde bulunduğu sabit olmakla feshe konu olaya yönelik olarak da davacının görev ve sorumluluğu dışında bir şey yapmadığı savunmasında bulunduğu, ancak doğrudan işverene zehirlenme olayı ile ilgili bir başvurusu olmadığı olayı sosyal medya hesabında paylaşarak duyurduğu görülmekle, tüm bu kayıtlara göre davacının davalı işveren aleyhine tutum ve davranışlarda bulunduğu ve işvereni ile sorun yaşadığı anlaşılmaktadır. Davacının bu davranışlarının haklı feshe neden olacak nitelikte olmamakla birlikte iş ilişkisinin sürdürülmesinin davalı işveren açısından önemli ve makul ölçüler içinde beklenemeyecek hale gelmesine neden olduğu, feshin bu suretle geçerli nedenlere dayandığı anlaşılmaktadır.
Sosyal medya üzerinden iftira suçu genelde karşılaşılan bir durum olduğundan böyle bir durumla karşılaşıldığı zaman süreci doğru yönetmek ve hak kaybına uğramamak için tedbirli olunmalı ve bir avukat meslektaştan destek alınması çok önemlidir.
