İcra hukuku, geniş ibr alana sahiptir. Asli ve yardımcı olan organları ile bir bütündür. Asli organların yaptığı görevlere bakılacak olursa, icra işlerini yürüten ve burada bulunan icra ve iflas daireleri, icra mahkemeleri ve Yargıtay’ ın İcraları ile ilgilenen noktalar vardır. Bu hukuk alanına yardımcı olan organlara bakılacak olursa, cumhuriyet savcılıkları ve genel mahkemeler ile polisler bu hukuk dalına yardımcı olan işlemler yaparlar.
Asli organlarından İcra Dairesi
İcra müdürünün yetkisi dâhilinde olan bu merkez gelen olarak ilk derece görev alan bir makamdır. Burada takip işlemlerinin tamamı gerçekleştirilir. İşlemler arasında ise icra dairesine başvuru yapılması ile ödeme emri düzenleme noktası gerçekleştirilir. Yapılan tüm ödemelerin bulunduğu noktadır.
Asli Organlardan İcra Mahkemesi
İsmi değişilerek, Tetkik Merci isminden İcra mahkemesi adını alması 2004 yılında 5092 sayılı kanun ile gerçekleşmiştir. İcra mahkemesinin en önemil görevi ise icra dairesinde gerçekleştirilen bir durumun bu makam tarafından tüm itiraz ve şikâyetlerin incelenmesi adına kurulmuştur. Merkezde icra ve iflas dairelerine yönelik olan gözetim ve denetim de söz konusu olacaktır.
İcra Takibi Noktasında İlamlı ve İlamsız Takip
İcra hukuku alanında bulunan takip terimi, icraya dair tüm alacakların peşine düşülmesi anlamı taşır. Burada alacağını tam olarak alamayan alacaklının, borçluda bulunan varlığının temin edilmesi ilamlı veya ilamsız takip şeklinde gerçekleştirilir. Öncelikli olarak takibe alınması gereken borçlunun burada doğrudan bir yetkili icra dairesine başvuru yapması ve borçlanması durumu yaşanacaktır. Borçlunun ödeme emrini çıkartması ancak hal borcun ödenmemesi durumu haliyle ilamsız olarak takibe haciz yoluyla takip edilerek alınır.
Yetkili İcra Dairesi
İcra için kişinin başvuru yapacağı merkez olarak nitelenebilir. İlamlı olan ve ilamsız olan takiplerde durum değişir. İlamlı olan takiplerde alacaklı ancak Türkiye sınırları içinde bir yola girişebilir. Yetkiliye dair olan hükümlerde ise mutlaka tabi olunması gerekir.
Takip Talebi Merci
Takip talebi için gerekil olan maddeler vardır. Bunun içni yazılı veya sözlü olan yöntemi kendiniz belirlemeniz gerekecektir. Aynı şekilde kayıt veren noktalar ise alacaklının tüm bilgileri gerekir. Bunda vergi numarası adı soyadı veya ikametgâhı söz konusudur. Borçlunun da aynı şekilde bilgilerine gerek vardır. Adı soyadı, alacaklı tarafından bilinen bir vergi numarası takipte önemli olan kalemlerdendir. Alacağın ve istenen teminat noktasında paranın faizi iile birlikte belirlenmesidir. Takip yollarından birini seçerek hangisini seçeceğini belirtmesi gerekir. Alacaklının veya vekilinin de aynı şeklide belgede imzasının olması gerekli koşullardandır.
Ödeme Emri
Kişiye icra yoluyla başvuru yapılarak borcunun ödenmesi ilamlı veya ilamsız olarak tebliğ edilir. Bun yanı sıra borçlunun mutlaka 5 7 veya 10 gün içinde bir ödeme talebinde bulunması gerekir. Borçluya takip talebinden itibaren ise yazılı tebliğin 3 gün içinde iletilmesi gerekir.
İcra Hukukunda Tebliğ
Ödeme emri için tebliğin gönderildiği kişi olarak mutlaka muhatabın kendinin alınması gerekir. Bunun yanı sıra kabule kanunen yetkili olan isimlerin tebliğ yapması ise istisnai haller içinde geçerlidir. Konutun bulunması durumunda tebliğin sıkıntılı olması veya kendisi konutta oturan kişilere bizzat verilmesi durumu söz konusu olacaktır.
İcra Hukukunda İtiraz
İcraya konu olan kişinin itiraz süresidir. Bunun için emri alan kişinin ödemekte zorluk yaşamsın veya borcunu itiraz etmesi ile yetkili husus senedin altında bulunan imzaya ilişkin olan bir ispat yükünü doğurur. Bu imzanın reddi sonucunda ise icra takibinin mümkünü olmamaktadır.
İtirazın Kabulünün Düşürülmesi
Alacaklı için bir nokta belirten bu durum. İtirazı hükümden düşürmek adına altı ay içinde bir icra mahkemesine başvuruda bulunabilir. Bu noktada ise itirazın kaldırılması talebinin yıl içinde gerçekleştirilmesi için yetkili mercilere bir başvuru yapması ile iptalini dava etme şansı olacaktır. Olayın itiraza konu olması içni mutlaka borca itiraz durumunda itirazın kesin olarak kaldırılması durumun yaşanması, imzaya itiraz durumunda ise itirazın mutlaka geçici bir şekilde kaldırılması söz konusu edilebilir. Bunun yanı sıra borca veya imzaya itiraz halinde itirazın reddi konuları da durumu teşkil eder.
İcra Hukuku Şikâyet
Borçlu ile alacaklı için düzenlenmiş olan bir noktadır ilgili makamlara iletilen bu durum için karşı bir şikâyet yolunu gerçekleştirmesi mümkün olacaktır. Aykırılık şüphesi taşıyan ve yaşanan olaya uygun olmadığı düşünülen işlemlerin öğrenilmesi durumu ile birlikte icra dairesine bağlı bulunduğu icra mahkemesine yedi gün içnide mutlaka başvuru yapması gerekir. Ancak mahkemenin incelemesi sonucunda ise 10 gün içinde bir karar vermesi beklenir. Şikâyet eden kişinin nedenini geçerli görme durumu veya ret etme durumunun yaşanması, geçerli görerek geçerli işlemlerin bozulması veya düzeltilmesi konusunun işlenmesi, yolları denenebilir.
İcra Hukuku Diğer Davaları
Menfi tespit ve istirdat davaları söz konusu olacaktır. Bu konuda süre içinde belirtilmeyen ve itiraz etmeyen durumların borçlu tarafından tespit ettirilerek davalının ikametgâh adresine bu davayı açması söz konusu olacaktır. Bu konuda önemli bir istisna vardır. Menfi tespit için dava açma süreci icranın takibinden hemen önce de yapılabilme şansı vardır. Bir diğer dava ise istirdat davasıdır. Bunlar için şart ise takibe itiraz edilmesi ancak bunun kabul edilmemesi olacaktır. Cebri icra sonucunda borcun ödenmiş olması durumunda geçerlidir. Bu aşamalar icra hukuku aşamalarıdır.
