➤ Ceza Hukuku Avukatı Neden Gereklidir?
➤ İyi Bir Ceza Hukuku Avukatı Nasıl Olmalıdır?
➤ Soruşturma ve Kovuşturma Aşamasında Ceza Hukuku Avukatı
➤ Ceza Hukuku Avukatının Dava Sonucuna Etkisi
➤ Ceza davalarında ceza hukuku avukatı bulundurmak zorunlu mu ve faydaları nelerdir?
➤ Henüz soruşturma aşamasında ceza hukuku avukatı tutabilirmiyim?
➤ Tutuklu veya gözaltındayken avukatımla görüşebilirmiyim?
➤ Ceza davası nedir?
➤ Ceza hukuku avukatı hakkımda hazırlanan iddianameyi inceleyebilir mi?
➤ Ceza hukuku avukatı delil toplayabilir mi?
➤ Ceza Hukuku Nedir?
➤ Ceza Davalarında, Davanın Açıldığı İlde Faaliyet Gösteren Bir Avukat Şart mıdır?
➤ Ceza Hukukunda Soruşturma ve Kovuşturma Evresi nedir?
➤ Asliye Ceza Mahkemesi ve Ağır Ceza Mahkemesinin Görev Alanına Giren Suçlar Nelerdir?
➤ Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı (HAGB) Nedir?
➤ Denetimli Serbestlik Nedir?
➤ Koşullu Salıverilme Nedir?
➤ Yaş Gruplarına Göre Çocukların Ceza Sorumluluğu
➤ Ceza Hukukunda Deliller Ne Zaman ve Nasıl Öne Sürülür?
➤ Ceza Yargılaması Süreci Nasıldır?
➤ Savcı Her Suç Haberinde İddianame Hazırlar mı?
➤ İhbar veya Şikayet Nereye Yapılır?
➤ Takipsizlik Kararı Nedir?
➤ Takipsizlik Kararına İtiraz Mümkün müdür?
➤ Kamu Davası Ne Demektir?
➤ Davanın Düşmesi Sebepleri Nelerdir?
➤ Şikayetten Vazgeçme Halinda Dava Düşer mi?
✉ AVUKATA SORU GÖNDER
☎ TELEFONLA BİLGİ ALMAK İÇİN TIKLAYIN
Ceza hukuku avukatı, başlıca Türk Ceza Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu ve ceza hukuku mevzuatı hakkında bilgiye sahip, bu konuda yeterliliği ve yetkisi bulunan avukattır. Ceza hukuku avukatının görevi ceza hukuku alanına giren bir suç iddiası sırasında devreye girmek, soruşturma ve kovuşturma süreçlerinde şüpheliye, sanığa veya şikayetçiye hukuki destek sağlar. Hukuki desteğin yanısıra mahkeme ve savcılıkta temsil etme yetkisine de sahiptir. Ceza hukuku avukatı soruşma sürecinin etkin bir şekilde ilerlemesi için taraflara hukuki destekle beraber hukuk danışmanlığı hizmetleri de vermektedir. Bu süreçte ceza hukuku avukatının görevleri; delillerin toplanması, hazırlanması, etkin bir şekilde değerlemeye alınması gibi görevler üstlenir.
Ceza Hukuku Avukatı Neden Gereklidir?
Ceza hukuku avukatının müvekkili şüpheli veya sanık durumunda ise, soruşturma veya kovuşturma aşamasında etkin bir şekilde temsil edilmesi gerekir. Bu süreçte hukuki bilgiler aktarılması mühimdir. Bu bilgiler doğrultusunda adım atmak şüpheli veya sanık durumundaki müvekkilin ceza kanunu çerçevesinde en doğru şekilde savunulmasına olanak sağlar. Müvekkilin şikayetçi taraf olması durumunda ise karşı tarafın hakettiği cezayı almasını sağlamaktadır.
İyi Bir Ceza Hukuku Avukatı Nasıl Olmalıdır?
Bugüne değin görülen başarılı davalarda avukatlık görevini üstlenmiş olan ceza hukuku avukatlarının en belirgin özelliği süreci etkili bir şekilde analiz etmiş olmak ve analizleri sonucunda en doğru adımları atmış olmalarıdır. Bu durumun sağlanması ise ancak dava sürecine olabildiğince müdahil olmaktan geçer. Bir ceza hukuku avukatı dava süreçleri ile ne kadar yakından ilgili ise dava sonucuna etki etme ihtimali de o kadar artacaktır. Dava süreçleri ile ilgili olmanın yanısıra, tecrübe ve bilgi de dava sonucuna etki eden en önemli faktörler arasında yer almaktadır.
Soruşturma ve Kovuşturma Aşamasında Ceza Hukuku Avukatı
Soruşturma aşamasında ceza hukuku avukatının görevi davanın açılması ile ilgili gerekli araştırmanın yapılması ile başlar.
Davanın gerekliliği, davanın gerekçesi, davanın dayanağı olması muhtemel kanun maddelerinin incelenmesi ve sonuçları ile ilgili olarak bir ön analiz yapması gerekir.
Bu araştırma sonucunda iddia makamı tarafından ne tür bir ceza isteneceği belirlenir. Daha sonra bu cezayı haklı kılar nitelikteki delillerin toplanması ve savcılık makamına uygun bir dosya ve dilekçe vasıtası ile sunulması gerekir.
Savunma makamında yer alan ceza hukuku avukatı ise müvekkilinin suçsuzluğunu ispat eder nitelikteki delillerin toplaması, iddia makamının istediği cezanın gerekli olup olmadığı ve davanın dayanağı ile ilgili kanun maddelerini incelemesi gerekir. Bu ön araştırma sonrasında elde edilen hukuki verilerin uygun bir dosya ve dilekçe ile savcılık makamına sunulması gerekir. Bu aşamanın titizlikle aşılması dava sonucuna etki edecek en önemli faktördür.
Kovuşturma aşamasında ise ceza hukuku avukatının görevi, dava sonucunda verilecek kararın en doğru şekilde verilmesi için çaba göstermektir. Bu aşamada hukuki kuralların, yasaların ve somut delillerin sunulması dava sonucuna etki edecek önemli faktörler arasında yer almaktadır.
Ceza Hukuku Avukatının Dava Sonucuna Etkisi
Ceza hukuku avukatı tarafından yürütülecek etkili bir soruşturma ve kovuşturma süreci dava sonucunu doğrudan etkileyebilir. Beraat kararının alınması veya beraat ihtimali yok olsa dahi en düşük ceza ile davanın sonuçlanması, iyi bir ceza hukuku avukatının etkili çalışmasının neticesinde ortaya çıkabilmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Ceza davalarında ceza hukuku avukatı bulundurmak zorunlu mu ve faydaları nelerdir?
- Ceza davalarının işleyişi birçok hukuki prosedür ve kanun maddesine dayandığı için etkili bir şekilde savunma yapmak açısından ceza hukuku avukatı tutmanın gerekliliği özellikle ceza davalarında bir adım öne çıkmaktadır.
Henüz soruşturma aşamasında ceza hukuku avukatı tutabilirmiyim?
- Evet. Bir suç ile suçlandığınız andan itibaren bir ceza hukuku avukatından yardım almanızda fayda vardır. Bu aşamada bazı özgürlüklerin kısıtlanmasını (gözaltı, yakalama kararı, arama emri vb.) haklı şekilde engellemek için ceza hukuku avukatı size yardımcı olabilir. Ayrıca polis veya jandarmanın ifadenize başvurması sırasında hukuki hakkınız olarak bir ceza hukuku avukatından yardım alabilirsiniz.
Tutuklu veya gözaltındayken avukatımla görüşebilirmiyim?
- Evet, görüşebilirsiniz fakat belli kurallar çerçevesinde. Bir suça istinaden yakalanan veya gözaltına alınan kişi, üçüncü bir kişinin katılımı olmaksızın sadece avukatı ile görüşme gerçekleştirebilir. Bu görüşme tamamen dışa kapalıdır. Avukat ve müvekkil arasında gizlilik çerçevesinde gerçekleşir. Burada konuşulanların avukat tarafından sır olarak saklanması avukatın mesleki yükümlülüğüdür.
Ceza davası nedir?
- Ceza davası, suç işlendiğine ilişkin yeterli şüphe duyulması halinde şüphe duyulan kişiler hakkında kovuşturma yapılması için açılan davadır. Ceza davası sadece Cumhuriyet Savcılığı tarafından açılabilir. Hazırlanan iddianamede şüphelinin suçlandığı vuku ve kanun maddesi belirtilerek yargılanması talep edilir.
Ceza hukuku avukatı hakkımda hazırlanan iddianameyi inceleyebilir mi?
- Ceza hukuku avukatının iddianame dosyasını incelemesi avukatın mesleki bir hakkıdır. Bu sebeple işleme konu olacak her türlü beyan, tutanak ve kamera kaydı gibi evrakı inceleme özgürlüğü vardır. Bu dosyayı incelemek için herhangi bir vekalete de ihtiyaç duyulmamaktadır. Sadece bu evraklardan kopya alınması için vekalete ihtiyaç vardır.
Ceza hukuku avukatı delil toplayabilir mi?
- Deliller etkili bir savunma yapılması ve gerçeğin ortaya çıkartılması açısından hayati bir öneme sahiptir. Bu sebeple ceza hukuku avukatı delil toplama hakkına sahiptir. Ayrıca tüm kamu kuruluşları davanın gidişatını değiştirebilecek tüm verileri avukatın incelemesine müsaade etmek zorundadır. Tüm bu delillerin toplanması ve sunulması ile ilgili ceza hukuku avukatı yetkilidir.
Ceza Hukuku Nedir?
Ceza hukuku suç oluşturan davranışları ve bu davranışlara ilişkin yaptırımları inceleyen hukuk dalıdır. Ceza yargılama süreci suç işlendiği haberinin alınmasıyla başlar. Ceza yargılamasında, Türk Ceza Kanunda düzenleme bulan suçlardan herhangi birini işleyen ve cezalandırılması gereken kişiye şüpheli/sanık; söz konusu suçtan zarar gören kişiye de mağdur/müşteki denir.
Sanık veya şüpheliye ceza davası sürecinde hukuki destek veren avukata müdafi, suçtan zarar gören mağdur veya müştekiye hukuki destekte bulan avukata ise mağdur/müşteki vekili denir. Ceza hukuku alanında çalışma gösteren avukatlara uygulamada ceza hukuku avukatı veya ceza avukatı denilmektedir. Ancak ceza avukatı olarak ifade edildiğinde, yalnızca kanunda belirlenen suç tiplerini işleyerek ceza alması öngörülen şüphelinin/sanığın yargılamasında aktif rol alabileceği anlaşılabilmektedir. Oysa ceza avukatı yalnızca şüphelinin/sanığın vekilliğini yapmaz, suçtan zarar gören mağdurun/müştekinin de vekilliğini yapar. Yine her ne kadar ceza avukatı olarak anılsa da, bu kişiler yalnızca ceza hukuku alanında faaliyet göstermez.
Ceza Davalarında, Davanın Açıldığı İlde Faaliyet Gösteren Bir Avukat Şart mıdır?
Ceza hukukunu ilgilendiren bir davada, davanın açıldığı / açılacağı ilde faaliyet gösteren bir avukattan yardım almak zorunlu değildir. Ceza davalarında bir avukata ihtiyaç duyan kişiler genellikle, örneğin "Bursa ceza avukatı" tabiri ile bir avukat arayışına girmektedir. Fakat bir avukatı bir il özelinde bağdaştırmak hata olacaktır. Her avukat, Türkiye'nin her ilinde açılan bir davaya müdahil olabilir. Bu duruma ek olarak; örneğin, ceza hukuku alanında uzman ve Bursa ilinde faaliyet gösteren bir avukatın kendisini "Bursa ceza avukatı" olarak tanımlaması da yanlıştır.
Ceza Hukukunda Soruşturma ve Kovuşturma Evresi nedir?
Ceza hukukunda soruşturma ve kovuşturma evresi vardır. Soruşturma evresi mağdurun şikayet etmesi ile veya savcının resen incelemesi ile başlayan ve iddianamenin kabulü ile veya iddianamenin düzenlenmesine yer olmadığına kararı ile sonlanmış evredir. Eğer Savcı yapılan şikayeti kovuşturmaya yer olmadığı kararı verirse bu kararı veren Cumhuriyet savcısının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliğine itiraz edebilir. Eğer bu itirazdan da bir sonuç alınmazsa yargılanmanın iadesi yoluna gidilebilir.
Eğer Cumhuriyet savcıyı iddianameyi kabul ederse soruşturma evresi sona erer ve kovuşturma evresi başlar. Kovuşturma, şüpheli hakkında yapılan soruşturma neticesinde düzenlenen iddianamenin mahkeme tarafından kabul edilmesiyle başlayan yargılama sürecini ifade eder. Soruşturma evresinde şüpheli olan kişi kovuşturma evresinde sanık olarak adlandırılır. Masumiyet karinesi ilkesi gereği hiçbir şekilde sanığa karar açıklanana kadar suçluymuş gibi muamele yapılmaz. Bunu dememizin sebebi günümüzde Twitter’da daha sanığın yargılaması bitmeden halk tarafından yargısız infaz yapılmasıdır. Burada sanığı savunacak kişi Twitter halkı yerine avukatı olursa süreç daha sağlıklı bir şekilde ilerlemiş olacaktır.
Asliye Ceza Mahkemesi ve Ağır Ceza Mahkemesinin Görev Alanına Giren Suçlar Nelerdir?
Kovuşturma aşamasında iki tane yerel mahkeme vardır. Bunlar Asliye Ceza Mahkemesi ve Ağır Ceza Mahkemesidir. Kabaca diyecek olursak 10 yıl veya daha az hapis cezası gerektiren dava ve işlere Asliye Ceza Mahkemesi bakmakla görevlidir. 10 yıldan fazla hapis cezası gerektiren dava ve işlere de ağır ceza mahkemesi bakmakla görevlidir. Suçun süresine bakılmaksızın yağma, irtikap, kamu görevlisinin resmi belgeden sahteciliği, nitelikli dolandırıcılık, hileli iflas, Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısmının Dört, Beş, Altı Ve Yedinci Bölümünde Tanımlanan Suçlar 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanununun Kapsamına Giren Suçlar dolayısıyla açılan davaların yargılaması ağır ceza mahkemesinde gerçekleştirilir.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı (HAGB) Nedir?
HAGB kararı sıkça duyulan bir kavramdır. Mahkemenin 2 yıl ve altı vereceği hapis cezalarında veya adli para cezalarında verilebilecek bir karardır. Hakim bazı suçlar hariç hükmolunan suçun taksirle veya kasten olduğuna bakmaksızın bu kararı verebilir. Tabi bu karar verilebilmesi için sanık daha önceden kasıtlı bir suç işlememeli ve mağdurun veya kamunun zararlarını gidermiş olması gerekir. Bunları sağlayan sanık 5 yıl boyunca kasten bir suç işlemez ve belirlenen diğer yükümlülükleri de yaparsa dava hüküm ortadan kaldırılarak dava düşmüş olur. Bu süre 18 yaş altındaki kişi için 3 yıldır. Burada adeta mahkeme sanığa ikinci bir şans vererek sanığın topluma daha iyi kazandırılması için çaba göstermektedir.
Denetimli Serbestlik Nedir?
Kişi işlediği bir suçtan dolayı bir suç dolayısı ile tutuklanması veya mahkeme tarafından mahkumiyet verilmesi sonucunda kişinin cezası boyunca cezaevinde değil de dışarı da geçirmesine denetimli serbestlik denir. Kişi denetimli serbestlikten yararlanmak istiyorsa talep etmelidir. Mahkeme iyi hali göz önünde bulundurarak şahsın bazı yükümlülükleri yerine getirmesi şartıyla denetimli serbestlik kararı verebilir. Bu şartlar kişinin belli bir yere gitmemesi, belli programlarda yer alması veya belli bir işte ücretsiz olarak çalıştırılması olarak sayılabilir.
Koşullu Salıverilme Nedir?
Kişi cezaevindeki iyi haline istinaden topluma kazandırılmak üzere cezasının bir kısmını dışarıda geçirmesine izin verilmesine koşullu salıverilme denir. Kural olarak infaz oranı 1/2’dir. Yani kişi cezasının yarısını dışarıda geçirir. Bazı suçlarda bu oran 2/3 veya ¾’tür.
Yaş Gruplarına Göre Çocukların Ceza Sorumluluğu
TCK’nın 31/1’e göre; Fiili işlediği sırada 12 yaşını doldurmamış çocukların ceza sorumluluğu yoktur. Bu kişiler hakkında ceza kovuşturması yapılamaz; ancak çocuklara özgü güvenlik tedbirleri uygulanılabilir.
12-15 yaş aralığındaki çocuklar için ise eğer işlediği suçun hukuki sonuçlarını algılayamayacak boyutta ise cezai sorumluluğu yoktur. Eğer bu yaş aralığındaki çocuklar işlediği suçun hukuki sonuçlarını algılayabilecek boyutta ise ağırlaştırılmış müebbet hapis cezalarında 12 yıldan 15 yıla kadar, müebbet hapis cezalarında ise 9 yıldan 11 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Diğer cezaların da yarısı indirilir.
15-18 yaş aralığındaki çocukların hiçbir araştırma yapmaya gerekmeksizin cezai sorunluluğu olduğu kabul edilir. Bu yaş aralığındaki çocuklar ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektirdiği takdirde 18 yıldan 24 yıla kadar, müebbet hapis cezasını gerektirdiği takdirde 12 yıldan 15 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Diğer cezaların üçte biri indirilir.
Ceza Hukukunda Deliller Ne Zaman ve Nasıl Öne Sürülür?
Ceza davalarında hukuk davalarından en önemli farkı delillerin her zaman dikkate alınmasıdır. Buradaki amaç davanın en doğru şekilde hüküm altına alınabilmesidir. Tabi burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus ortaya konulan delillerin hukuki olmasıdır. Örneğin avukat hazır bulunmaksızın kollukça alınan ifade, hâkim veya mahkeme huzurunda şüpheli veya sanık tarafından doğrulanmadıkça hükme esas alınamaz. Burada şüpheli veya sanık kollukta söylediği ifadeleri mahkeme huzurunda doğrulamadığı halde hakim bu ifadeleri delil olarak dikkate alırsa bu deliller hukuki olmaktan çıkar. Böyle bir durumda da hakimin vereceği karar bir üst mahkeme olan istinafta bozmayı gerektirebilir.
********************
Ceza Yargılaması Süreci Nasıldır?
Ceza yargılaması suç işlendiği haberinin alınmasıyla başlar. Suç işlendiğinin haberi bazen re’sen bazen de mağdurun şikayeti ile ortaya çıkar. Şikayet kolluk birimlerine yapılabileceği gibi doğrudan savcılık makamına da yapılabilir. Suç işlendiği haberinin alınmasıyla birlikte soruşturma evresi başlar. Soruşturma evresi daha çok savcılık makamının ve kolluk amirlerinin yardımıyla yürüyen gizliliğin söz konusu olduğu bir ceza yargılaması evresidir. Soruşturma evresi kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya iddianamenin mahkemeye verilmesi ile sona erer. İddianamenin kabulüyle başlayıp hükümle sona eren evreye kovuşturma evresi denir. Kovuşturma evresinde daha çok mahkemede yapılan yargılamayı ifade etmektedir.
Savcı Her Suç Haberinde İddianame Hazırlar mı?
Ceza yargılamasında çeşitli şüphe çeşitleri vardır. Bunlar ; basit şüphe, yeterli şüphe, makul şüphe ve kuvvetli şüphe şeklinde sayılabilir. Soruşturma, en az basit şüpheyle başlar. Savcı yeterli şüphe görürse suça ilişkin iddianame hazırlar. Yani iddianame her durumda hazırlanan bir ceza yargılaması işlemi değildir. Ancak toplanan deliller neticesinde yeterli şüpheye ulaşıldığı takdirde savı tarafından iddianame düzenlenir ve mahkemeye verilir.
İhbar veya Şikayet Nereye Yapılır?
İhbar veya şikayet, Cumhuriyet Başsavcılığına veya kolluk makamlarına yazılı veya tutanağa geçirilmek üzere sözlü şekilde yapılabilir.
Takipsizlik Kararı Nedir?
Uygulamada takipsizlik kararı veya KYOK kararı şeklinde kullanılan ancak kanuni düzenlemeye göre kovuşturmaya yer olmadığına dair karar olan ceza yargılaması kavramı, soruşturma sonucunda kamu davası açmak için yeterli suç şüphesinin bulunmaması nedeniyle savcılık makamı tarafından verilen bir karardır. Sadece yeterli suç şüphesinin bulunmaması haline değil kanunda yer alan birkaç sebeple de bu karar verilebilir.
Takipsizlik Kararına İtiraz Mümkün müdür?
Müşteki veya suçtan zarar gören, kovuşturmaya yer olmadığına dair verilen kararın kendisine tebliğ edilmesinden itibaren 15 gün içerisinde nöbetçi sulh ceza mahkemesinde itiraz edebilir.
Kamu Davası Ne Demektir?
Kamu davası, savcılık makamının yeterli suç şüphesi oluştuğu kanaatiyle açtığı her türlü ceza davasıdır. Savcılık tarafından gerek şikayet üzerine gerekse de kendiliğinden açılan tüm davalar kamu davası olarak nitelendirilir. Bu sebeple tutanaklarda yer alan davacı kısmında K.H. yazılıdır. Buradaki K.H. kamu hukuku demektir. Çünkü ister şikayetçi olsun ister olmasın her türlü ceza davası kamu davası niteliğindedir.
Davanın Düşmesi Sebepleri Nelerdir?
Düşme kararı hüküm çeşitlerinden biridir. Türk Ceza Kanununda düşme sebepleri sayılmıştır. Bunlar; sanığın veya hükümlünün ölümü, af, dava zamanaşımı, şikayetten vazgeçme, ve ön ödeme olarak ifade edilmektedir. Yine ceza muhakemesi şartı olarak nitelendirilen soruşturma ve kovuşturma şartının gerçekleştirilmemesi de davanın düşmesi sebebidir.
Şikayetten Vazgeçme Halinda Dava Düşer mi?
Davanın düşmesine neden olan sebeplerden biri mağdurun şikayetten vazgeçmesidir. Ancak kanunda düzenlenmiş öyle suç tipleri vardır ki bunların soruşturma ve kovuşturmaya konu olabilmesi için herhangi bir merciiye şikayet etmeye gerek yoktur. Bu tür suçlar savcılık makamı tarafında re’sen soruşturma konusu yapılır. Örneğin basit yaralama kanun gereği şikayete bağlı bir suçtur. Mağdur olan kişi bu suçun işlendiği yönünde şikayet hakkını kullanmazsa savı re’sen harekete geçmez. Ancak mağdur şikayet hakkını kullandığında savcı yeterli şüphe gördüğü takdirde iddianame düzenler ve mahkemeye verir. Bu aşamada mağdur şikayetten vazgeçtiğini beyan ederse mahkemece davanın düşmesine ilişkin karar verilecektir. Soruşturma ve kovuşturması şikayete bağlı olmayan nitelikli adam yaralama durumuna baktığımızda ise, mağdur nitelikli adam yaralamadan şikayetçi olmuş ve bu sebeple kamu davası açılmışsa artık herhangi bir aşamada şikayetinden vazgeçmesi durumunda dava düşmez ve mahkeme yargılamaya devam eder. Çünkü nitelikli adam yaralama şikayete bağlı bir suç değildir.
